Wady wrodzone rąk u dzieci


Kiedy wykonuje się operacje wad rąk u dzieci? Czy zawsze operacja jest konieczna? Jakie są najczęstsze wady wrodzone rąk u dzieci?

Jakie wady rąk występują u dzieci?

Wady wrodzone u dzieci są zaskoczeniem dla rodziców i dalszej rodziny. Nawet jeśli w trakcie ciąży w badaniach USG stwierdza się pewne nieprawidłowości,  to dopiero po urodzeniu można ocenić ich rozmiar i wynikające z tego konsekwencje.

Znaczną część wad rozwojowych stanowią zmiany w budowie układu kostno-stawowego. Aby nie wdawać się w istotne dla lekarzy podziały i klasyfikacje, należy podzielić je na często i rzadko spotykane. Do wad częstych zaliczamy zaburzenia rozwoju stopy  w postaci nieprawidłowego ustawienia i palcozrosty rąk. Do rzadziej występujących należą zmiany związane z wewnątrzmacicznym niedorozwojem kończyn czy ich części, brakiem części kończyny  lub dodatkowymi tkankami.

Czy zawsze konieczna jest operacja?

Część wad powinna być leczona wkrótce po urodzeniu – zwłaszcza te,  w których odpowiednie leczenie rehabilitacyjne może doprowadzić do prawidłowego ustawienia, zmniejszenia przykurczów czy uruchomienia stawów. Część wymaga leczenia operacyjnego.

WAŻNE

Zwykle w okresie noworodkowym pacjent  z wadą rozwojową jest konsultowany przez lekarza ortopedę, chirurga dziecięcego lub chirurga plastyka. Czasami zdarza się, że jest kierowany na taką konsultację, jeżeli we wstępnej ocenie nie zachodzi konieczność pilnej interwencji (zaburzenia ukrwienia, zagrożenie martwicą czy powstanie otwartej rany). Najczęściej nie ma konieczności konsultacji przed 3. miesiącem życia. Nie należy także wykonywać  przedwcześnie zdjęć RTG – staramy się wykonywać badania obrazowe dopiero w czasie bezpośrednio przed planowanym zabiegiem,  jako istotny element kwalifikacji do zabiegu.

Kiedy wykonuje się operacje wad rąk u dzieci?

Leczenie chirurgiczne wad wrodzonych rąk opiera się na podstawowej zasadzie: doprowadzenie do funkcjonalności kończyny, umożliwienie chwytu i zdolności  do wykonywania podstawowych czynności.

W zależności od rodzaju wady wybierany  jest czas rozpoczęcia leczenia chirurgicznego. Jeżeli  nie ma bezpośredniej konieczności interwencji, staramy się, aby pacjent był  przygotowany,  osiągnął odpowiedni ciężar ciała, co ma znacznie dla znieczulenia,  a także opieki pooperacyjnej.

Tylko nieliczne wady należy leczyć wcześniej, np. korekcja ustawienia nadgarstka w przypadku braku jednej z kości przedramienia, odjęcie fragmentów połączonych cienką szypułą i mogących stwarzać zagrożenie samoistnego oderwania się  z krwawieniem  czy zmian naczyniowych zagrażających  otwarciem rany. W przypadkach niedorozwoju palców i zrostów  pomiędzy opuszkami palców,  jako wstępny etap we wczesnym okresie,  wykonuje się przecięcie takich połączeń, a zasadniczy zabieg odroczony jest na okres późniejszy. Proste palcozrosty staramy się operować w wieku przedszkolnym, między 3. a 4. rokiem życia. Jeśli wada jest bardzo złożona i wymaga wielu procedur, rozpoczynamy leczenie odpowiednio wcześniej. Korekcje zdwojenia kciuka czy usuniecie dodatkowych palców  wykonujemy w wieku około 16.-18. miesięcy – to czas, kiedy dziecko stara się w sposób  precyzyjny posługiwać się  ręką  i wytwarzać  prawidłowy ruch przeciwstawiania kciuka wobec palców.

Aby uniknąć  zbyt wczesnej podróży niemowlęcia  na konsultację, proponujemy kontakt telefoniczny lub mailowy w celu ustalenia wskazań  do takiej konsultacji. Wystarczy przesłanie amatorskiego zdjęcia kończyny, aby wstępnie podjąć decyzję.

Na pytania odpowiadał dr Tomasz Matuszewski.

Wady wrodzone, które leczymy w Model Med:

palcozrosty

palce dodatkowe

ubytki części kończyn

inne wady