Urazy stóp – dlaczego nie warto ich bagatelizować?

Stopy stanowią fundament naszego układu ruchu. To one przenoszą ciężar ciała i odpowiadają za utrzymanie równowagi, dlatego każdy ich uraz może znacząco utrudnić codzienne funkcjonowanie. Nawet pozornie niegroźne skaleczenie lub stłuczenie może doprowadzić do poważnych powikłań, jeśli nie zostanie odpowiednio zdiagnozowane i leczone. W chirurgii stopy szczególne znaczenie ma szybkie działanie – właściwe oczyszczenie rany, kontrola zakażenia i, jeśli to konieczne, rekonstrukcja tkanek.

Jakie urazy stóp zdarzają się najczęściej?

Urazy stóp mogą obejmować zarówno powierzchowne uszkodzenia skóry, jak i głębokie rany z uszkodzeniem kości czy naczyń. Do najczęstszych należą złamania palców, zmiażdżenia, oparzenia oraz pourazowe ubytki skóry. W przypadkach cięższych urazów często dochodzi jednocześnie do utraty fragmentu tkanek miękkich i kostnych, co znacznie komplikuje proces gojenia.

Szczególnie trudne w leczeniu są rany w okolicy podeszwowej – tam, gdzie skóra musi być gruba, odporna na ucisk i dobrze ukrwiona. Każde zaniedbanie w postępowaniu może skutkować długotrwałym bólem, przewlekłym owrzodzeniem lub powstaniem blizny, która ograniczy swobodne chodzenie. Dlatego nawet drobny uraz stopy wymaga obserwacji i, w razie nieprawidłowego gojenia, konsultacji z chirurgiem.

Dlaczego urazy stóp goją się trudniej niż w innych miejscach?

Proces gojenia ran w obrębie stóp jest wyjątkowo wymagający. Wynika to z ich budowy anatomicznej – skóra jest tam gruba, ale słabiej ukrwiona, a dodatkowo narażona na stały ucisk podczas chodzenia. Dodatkowym czynnikiem ryzyka są choroby współistniejące, zwłaszcza cukrzyca, która prowadzi do zaburzeń mikrokrążenia i upośledzenia procesów regeneracyjnych.

U osób starszych czy z miażdżycą gojenie jest jeszcze trudniejsze. Nawet niewielki uraz może przekształcić się w przewlekły ubytek skóry lub owrzodzenie. Nieleczone zmiany tego typu stanowią wrota zakażenia i mogą prowadzić do martwicy tkanek, a w skrajnych przypadkach – do konieczności amputacji. Dlatego szybka interwencja i wdrożenie leczenia przeciwzapalnego są absolutnie niezbędne.

Jak wygląda leczenie urazów i ubytków skóry stóp?

Leczenie pourazowych ubytków skóry stóp wymaga współpracy wielu specjalistów: chirurga rekonstrukcyjnego, ortopedy, diabetologa, a czasem także bakteriologa. Terapia jest etapowa i obejmuje dwa główne cele:

• opanowanie stanu zapalnego,
• rekonstrukcję ubytku skórnego lub kostnego.

W pierwszym etapie najważniejsze jest oczyszczenie rany i zastosowanie celowanej antybiotykoterapii. W razie potrzeby wykonuje się zabiegi chirurgicznego usunięcia tkanek martwiczych lub zakażonych. Wspomagająco stosuje się także leczenie poprawiające ukrwienie – m.in. leki rozszerzające naczynia krwionośne czy terapię w komorze hiperbarycznej.

Gdy stan zapalny zostanie opanowany, możliwe jest wykonanie zabiegu rekonstrukcyjnego. W zależności od lokalizacji ubytku chirurg może zastosować przeszczep skóry z innej części ciała, płat miejscowy lub płat uszypułowany na naczyniach krwionośnych. W przypadku stopy – miejsca narażonego na duże obciążenia – konieczne jest użycie grubej, dobrze ukrwionej tkanki, która zapewni trwałość przeszczepu i pozwoli na późniejsze obciążanie kończyny.

Kiedy zgłosić się do specjalisty i jak zapobiegać powikłaniom?

Do chirurga należy zgłosić się zawsze, gdy uraz stopy nie goi się w sposób prawidłowy – rana pozostaje zaczerwieniona, bolesna, sączy się lub pojawia się gorączka. Szybka konsultacja jest szczególnie ważna u pacjentów z cukrzycą, miażdżycą lub chorobami żył. Samodzielne leczenie i zwlekanie z wizytą może doprowadzić do głębokiego zakażenia, a nawet utraty części stopy.

Aby zminimalizować ryzyko powikłań:

• należy dbać o prawidłową higienę stóp i codziennie kontrolować stan skóry,
• unikać ciasnego obuwia i urazów mechanicznych,
• w razie urazu – natychmiast zdezynfekować ranę i udać się do lekarza.

W Model Med w Warszawie pacjenci z pourazowymi ubytkami stóp są leczeni w sposób kompleksowy – od etapu diagnostyki i leczenia przeciwzapalnego po zaawansowane zabiegi rekonstrukcyjne, wykonywane przez doświadczonych chirurgów.

Sprawdź, jak umówić wizytę: https://www.modelmed.pl/kontakt/