Rekonstrukcja nerwu w zależności od rodzaju pierwotnego uszkodzenia

Konieczność rekonstrukcji nerwu pojawia się najczęściej po poważnym urazie – złamaniu, przecięciu lub stłuczeniu ręki. Zabieg ten wykonuje się czasem również w celu regeneracji tkanek uszkodzonych na skutek występowania zespołu uciskowego, np. zespołu cieśni nadgarstka. Na czym polega leczenie rekonstrukcyjne nerwów obwodowych?

Uszkodzenie nerwu – rodzaje

Wyróżniamy kilka przypadków uszkodzenia nerwu. Najcięższy to przecięcie nerwu w wyniku urazu i wtedy konieczna jest regeneracja całego pnia nerwu. Drugi przypadek to częściowe uszkodzenie lub stłuczenie nerwu, które powoduje jego naciągnięcie. W rezultacie nerw nie przewodzi prawidłowo albo przewodzi jakiś ślad bodźca i też wymaga pełnej regeneracji.

Innym przypadkiem są zespoły uciskowe, czyli np. zespół cieśni nadgarstka czy zespół rowka łokciowego. W takich sytuacjach nerw jest uciskany przez tkanki zewnętrzne, co prowadzi do ubytku funkcji czynnych włókien nerwowych. Ucisk nerwu może nastąpić również na skutek obecności guza wewnątrz osłonki nerwowej. Są to najczęściej guzy pochodzące z komórek okładzinowych nerwu oraz guzy związane z występowaniem torbieli śluzowych (ganglionów), które dostają się pod torebkę nerwu, powodując jego zniekształcenie i ucisk na włókna przewodzące. Na skutek ucisku część włókien nerwowych ulega trwałemu uszkodzeniu i wymaga regeneracji. Po ustąpieniu ucisku niektóre nerwy wracają do prawidłowego funkcjonowania.

Rekonstrukcja całkowicie przerwanego nerwu

Przecięty nerw wymaga zabiegu rekonstrukcyjnego. Im szybciej zostanie wykonana operacja, tym wyniki regeneracji nerwu są lepsze, a czas niesprawności, krótszy. Należy przy tym zaznaczyć, że pierwotna rekonstrukcja nerwu musi być wykonana przez wykwalifikowanego chirurga, który na co dzień wykonuje tego rodzaju zabiegi przy zastosowaniu zaawansowanego sprzętu optycznego. Zeszycie nerwu nawet bardzo cienkim, ale nieodpowiednim materiałem, nie przynosi dobrego rezultatu. Na skutek źle przeprowadzonego zabiegu może powstać dosyć gruba blizna, która ogranicza zdolność przewodzenia nerwu.

Jeśli w danym momencie nie mamy możliwości pierwotnej rekonstrukcji w wysokospecjalistycznym ośrodku, zabieg trzeba odroczyć. Operacja powinna zostać wykonana w ciągu od 3 do 12 tygodni od wystąpienia urazu. Po tym okresie odsetek dobrych i bardzo dobrych wyników wyraźnie maleje. Trzeba jeszcze pamiętać o tym, że powrót funkcji nerwu całkowicie uszkodzonego, odbywa się z prędkością teoretyczną około 1 mm na dobę. Powrót funkcji po regeneracji przeciętego nerwu nigdy nie jest pełen – zawsze występuje mniejszy lub większy ubytek przewodzenia włókien. Dobrą oznaką jest jeśli odzyskanie sprawności nerwu w 75–80%, bo to całkowicie wystarczy do normalnego funkcjonowania w życiu codziennym.

Rekonstrukcja nerwów w przypadku zespołów uciskowych

Jeśli nerw jest uszkodzony tylko częściowo lub uciśnięty z zewnątrz, postępowanie chirurgiczne wygląda nieco inaczej. Tylko część włókien nerwowych musi ulec reinerwacji. Często po odbarczeniu bardzo zaawansowanych zmian w zespole cieśni nadgarstka czy zespole rowka nerwu łokciowego część dolegliwości ustępuje natychmiast. Włókna, które były uciśnięte po odbarczeniu, są w stanie podjąć funkcje bez konieczności regeneracji. Zawsze istnieje jednak ryzyko, że pewna część włókien zostanie trwale uszkodzona i będzie wymagała regeneracji, co wymaga znacznie dłuższego leczenia.

Model Med to miejsce, którego domeną jest chirurgiczne leczenie urazów ręki, barków, łokci oraz innych problemów medycznych. Zachęcamy do zapoznania się z zakresem naszych usług i umówienia się na konsultację: https://www.modelmed.pl/kontakt/