Przepuklina pachwinowa u dzieci – objawy, diagnostyka i leczenie chirurgiczne
Przepuklina pachwinowa to jedno z najczęstszych schorzeń wymagających interwencji chirurgicznej u dzieci. Choć może być obecna już od urodzenia, jej rozpoznanie bywa przypadkowe, a objawy – zależne od wieku dziecka i rodzaju przepukliny. Sprawdź, jakie są mechanizmy jej powstawania i potencjalne powikłania związane z tym schorzeniem. Dowiedz się więcej o chirurgicznym leczeniu przepukliny u dzieci.
Czym jest przepuklina pachwinowa i jak powstaje?
Przepuklina pachwinowa u dzieci wynika z niezamknięcia się wyrostka pochwowego otrzewnej, który przez pierścień pachwinowy głęboki wchodzi do kanału pachwinowego. U chłopców może on schodzić aż do moszny. W worku przepuklinowym mogą znaleźć się:
- płyn otrzewnowy,
- tkanka tłuszczowa (tzw. sieć),
- pętla jelitowa,
- jajnik – u dziewczynek.
Pierwszym objawem najczęściej zauważanym przez rodziców jest guzek w pachwinie. W przypadku większej przepukliny może dochodzić do powiększenia moszny po jednej stronie. Przepuklina może być także obustronna, a częściej występuje u wcześniaków i dzieci z chorobami tkanki łącznej.
Kiedy zgłosić się dzieckiem do lekarza?
Objawy przepukliny mogą pojawiać się okresowo – np. podczas płaczu, wypróżniania się lub aktywności fizycznej dziecka, czyli w momentach wzrostu ciśnienia w jamie brzusznej. W przypadku podejrzenia przepukliny konieczna jest konsultacja chirurgiczna oraz wykonanie badania USG. Rozpoznanie jest jednoznacznym wskazaniem do planowej operacji.
Do czasu zabiegu należy regularnie kontrolować, czy przepuklina daje się swobodnie odprowadzić do jamy brzusznej. Jeśli dziecko wykazuje niepokój, pojawiają się wymioty, zatrzymanie gazów i trudność w odprowadzeniu – konieczna jest pilna konsultacja chirurgiczna, ponieważ może to świadczyć o uwięźnięciu przepukliny.
Leczenie chirurgiczne przepukliny pachwinowej u dzieci
Operacja polega na otwarciu powłok nad kanałem pachwinowym, odnalezieniu wyrostka pochwowego otrzewnej, opróżnieniu worka przepuklinowego i jego zamknięciu oraz podwiązaniu. Powikłania po planowym zabiegu są rzadkie. Najczęstsze z nich to zakażenie rany pooperacyjnej oraz – w niewielkim odsetku – nawroty przepukliny. Znacznie większe ryzyko powikłań występuje po operacjach w trybie pilnym, szczególnie jeśli doszło do uwięźnięcia pętli jelitowej i zaburzenia jej ukrwienia.
Laparoskopia jako alternatywa – zalety i ograniczenia
Dostępna jest także metoda laparoskopowa, polegająca na wprowadzeniu kamery przez pępek w celu oceny pierścieni pachwinowych od wewnątrz jamy brzusznej. Jeśli któryś z nich jest otwarty, przez skórę wprowadza się igłę z nitką i zakłada się pętelkę, którą związuje się wewnętrznie – bez konieczności dużego cięcia.
Zalety tej metody w porównaniu do operacji otwartej to mniejsza inwazyjność i mniejszy obszar rany. Jednak laparoskopia wymaga intubacji, a przy manipulacjach w okolicy kanału pachwinowego istnieje niewielkie ryzyko uszkodzenia naczyń biodrowych. U chłopców szczególną ostrożność trzeba zachować względem nasieniowodu i naczyń jądrowych, które przebiegają blisko operowanego miejsca.
Po planowym zabiegu nie ma szczególnych zaleceń dietetycznych. Należy jednak ograniczyć dziecku aktywność fizyczną przez około miesiąc i dbać o prawidłowe gojenie rany.